Sažetak | Autori povijesnih romana današnjice svjesni su “hijata” povijesti i fikcije te žele, na osnovi njezine podložnosti različitim interpretacijama, naglasiti upravo tu neodređenost, nepouzdanost i varljivost povijesne građe. U radu se raspravlja o varijanti postmodernističke proze koja upravo kroz naraciju o povijesti radikalno preispituje vlastitu poziciju. Riječ je o historiografskoj metafikciji čiji termin je kritički legitimirala knjiga Linde Hutcheon Poetika postmodernizma: povijest, teorija, fikcija iz 1988. godine. Hutcheon teži odrediti cjelokupnu poetiku postmodernizma kroz naraciju koja se upravo provlači kroz autoričin naslovni trokut povijesti, teorije i fikcije. Vladimir Biti, također, želi dvoznačnim pojmom “historiografske metafikcije” istaknuti “rascijepljenu” narav dviju jezičnih uporaba – činjenicu da se historiografija očituje kao “ujedno presupozicijski”, a književnost kao “ujedno propozicijski” diskurs. Naime, u historiografiji se referencijska “iluzija” ostvaruje preobražavanjem “performativa” u “konstativ”, objašnjava Peternai, što će reći da se i na tlu historiografije “konstativ”, tj. pitanje istinitosti, napušta u korist “performativa”, tj. pitanja učinka teksta. Rad promatra glavne karakteristike historiografske metafikcije u romanu Dedalova kuća koji razvija od samog početka, Nemecovim riječima, “antiiluzionističku” pripovjednu strategiju svojstvenu postmodernističkoj historiografskoj metafikciji koja odgovara današnjem “skepticizmu” kakav prati pisanje povijesti, jer u osnovi ona briše granice povijesti i fikcije. Budući da je ustrojen na novim, istančanijim formama “igre” prošlosti i sadašnjosti te historije i fikcije, Nemec ističe kako je novi povijesni roman otvoren za različite poticaje i “kontaminacije” upravo zato što nema precizne “žanrovske granice”. |