Naslov (hrvatski) Situacijske i osobinske odrednice doživljaja zanesenosti u svakodnevnom životu
Naslov (engleski) Situational and Personal Determinants of Flow Experience in Everyday Life
Naslov (španjolski) Directrices situacionales y de rasgo de la experiencia de flujo en la vida cotidiana
Autor Valerija Križanić
Autorova ustanova Sveučilište Josipa Jurja Strossmayera u Osijeku Filozofski fakultet (Odsjek za psihologiju)
Znanstveno / umjetničko područje, polje i grana DRUŠTVENE ZNANOSTI Psihologija
Sažetak (hrvatski) Cilj je ovog rada istražiti neke situacijske i osobinske odrednice doživljavanja zanesenosti (engl. flow) u svakodnevnom životu. Pri tome je provjeravano u kojoj mjeri percipirani izazov, percipirane vještine te njihov odnos predviđaju doživljaj zanesenosti kroz različite svakodnevne situacije. Nadalje, provjeravano je u kojoj mjeri bihevioralne inhibicijske i aktivacijske dimenzije temperamenta mogu objasniti interindividualne razlike u doživljavanju zanesenosti te usmjeravaju li odnos između preduvjeta za zanesenost i doživljaja zanesenosti. U istraživanju su sudjelovale 102 studentice sedam različitih studijskih grupa u dobi 18-27 godina. Podatci su prikupljeni metodom uzorkovanja doživljaja. Sudionice su, nakon dobivenog signala ručnog programiranog sata, deset puta dnevno tijekom tjedan dana u dnevnik bilježile svoja trenutna afektivna stanja i procjene situacije u kojima se trenutno nalaze. Nakon preliminarnih analiza u svrhu detekcije dnevničkih podataka moguće smanjene pouzdanosti i valjanosti, glavne su analize provedene na uzorku doživljaja iz ukupno 2880 točaka mjerenja, prikupljenih od 70 sudionica. Dimenzije temperamenta mjerene su pomoću BIS/BAS skala (Carver i White, 1994). Rezultati su pokazali kako se s povećanjem percepcije izazova i percepcije vještina u prosjeku povećava i doživljaj zanesenosti, no kako ovi preduvjeti nemaju iste učinke na doživljaj zanesenosti u svim situacijama, kao ni među različitim osobama. Izraženost dimenzije BAS – Nagon pozitivno je povezana s prosječnom razinom zanesenosti. Nadalje, što je kod osobe izraženija BIS dimenzija temperamenta, percepcija izazova manje pridonosi doživljaju zanesenosti. Dobiveni nalazi upućuju na to da dimenzije temperamenta mogu objasniti neke interindividualne razlike u sklonosti doživljavanju zanesenosti, ali i relativnu važnost pojedinih preduvjeta u predikciji ovog doživljaja.
Sažetak (engleski) The aim of this paper was to explore some situation-level and person-level determinants of flow experience in everyday life. It was examined to what extent perceived challenge, perceived skills and their relationship predict flow experience through various daily situations. Furthermore, it was explored to what extent behavioral inhibition and activation dimensions of temperament explain interindividual differences in a tendency to experience flow and whether they moderate the relationship between preconditions for flow and flow experience. A total of 102 female students aged 18 to 27 participated in this study. Diary study was based on experience sampling method. Prompted by a randomly scheduled signal ten times per day during one week, participants recorded their current affective states and perceptions of a current situation. After exclusion of data with potentially reduced reliability and validity, main analyses were conducted on a sample of experiences from the total of 2800 measurements points, collected by 70 participants. Dimensions of temperament were measured using BIS/BAS scale (Carver & White, 1994). Results showed that with the increasing perception of challenge and perception of skills, on average, a level of flow increases. However, these preconditions did not have the same effects on flow in all situations nor between different individuals. The level of BAS-Drive was positively correlated with the average level of flow. Furthermore, with higher levels of BIS, perception of challenge contributed less to the flow. Findings suggest that dimensions of temperament can explain some interindividual differences in the tendency to experience flow, but also the relative importance of these preconditions in the prediction of flow experience.
Sažetak (španjolski) Objetivo de este estudio es investigar algunas directrices situacionales y de rasgo de la experiencia de flujo en la vida cotidiana. Fue comprobado en qué medida el dasafío percibido, las habilidades percibidas y su relación predicen la experiencia de flujo en las diferentes situaciones cotidianas. Luego, fue comprobado en qué medida los sistemas de inhibición y activación conductual pueden explicar las diferencias interindividuales en la experiencia de flujo y también si dirigen la relación entre las condiciones previas para el flujo y la experiencia de flujo. En la investigación participaron 102 estudiantes de siete diferentes grupos de estudio a la edad entre 18 y 27 años. Los datos fueron obtenidos por el método de muestreo de la experiencia. Las participantes, después de la señal dada por el reloj de pulsera programado, diez veces al día durante una semana anotaban en un diario sus estados afectivos momentáneos y valoración de las situaciones en las que se encontraban en el momento. Después de los análisis preliminares, con el fin de detectar los datos del diario que posiblemente eran de confiabilidad y validez disminuidas, los análisis principales fueron realizados en la muestra de 2880 puntos de medida, obtenidos gracias a 70 participantes. Las dimensiones del temperamento fueron medidas a través de las escalas SIC/SAC (Carver y White, 1994). Los resultados demostraron que con el aumento de la percepción del desafío y la percepción de las habilidades normalmente aumenta también la experiencia de flujo, pero que estas condiciones previas no tienen los mismos efectosen la experiencia de flujo en todas las situaciones y tampoco entre diferentes personas. La expresividad de la dimensión SAC-Impulso está en una relación positiva con el nivel medio del flujo. Luego, cuanto más una persona tiene expresada la dimensión SIC del temperamento, la percepción del desafío influye menos en la experiencia de flujo. Los resultados obtenidos indican que las dimensiones del temperamento pueden explicar algunas diferencias individuales en la tendencia hacia la experiencia de flujo, pero también la importancia relativa de ciertas condiciones previas en la predicción de esta experiencia.
Ključne riječi (hrvatski)
zanesenost
izazov
vještine
BIS/BAS skala
metoda uzorkovanja doživljaja
Ključne riječi (engleski)
flow
challenge
skills
BIS/BAS scale
experience sampling method
Ključne riječi (španjolski)
flujo
desafío
habilidades
escala SIC/SAC
método de muestreo de la experiencia
Jezik hrvatski
Jezik engleski
Jezik španjolski
Vrsta publikacije Znanstveni rad - Izvorni znanstveni rad
Status objave Objavljen
Vrsta recenzije Recenziran
Verzija publikacije Objavljena verzija rada (izdavačev PDF)
Naslov časopisa Psihologijske teme
Brojčani podaci vol. 24, br. 2, str. 325-346
p-ISSN 1332-0742
URN:NBN urn:nbn:hr:142:396070
Datum objave publikacije 2015-07-21
URL dokumenta http://hrcak.srce.hr/142134
Vrsta resursa Tekst
Prava pristupa Otvoreni pristup
Uvjeti korištenja
Datum i vrijeme pohrane 2017-09-15 10:12:24